Testament

Klik hier voor informatie over de wijzigingen in de Successiewet per 1 januari 2010.

Een testament kan in verschillende situaties (zeer) wenselijk zijn, onder meer bij:

Samenwonen
Gehuwd zijn zonder kinderen
Gehuwd zijn met kinderen
Het opnemen van een clausule privé eigendom
Het benoemen van een executeur
Het doen aan Estate planning

Samenwonen (zonder of met kinderen)

Volgens de wet zijn en blijven samenwonende partners erfrechtelijk ‘vreemden' voor elkaar. Zij erven dus zonder het maken van een testament niet(s) van elkaar in het geval van overlijden van één van de partners. Indien iemand die ongehuwd is, zonder kinderen komt te overlijden, zijn diens erfgenamen de ouders, broers en/of zusters. De partner blijft met lege handen staan.

Wilt u, als ongehuwd samenwonende zonder kinderen, uw vermogen of een gedeelte daarvan aan uw partner nalaten, dan is een testament dus onmisbaar.

Gehuwd zijn zonder kinderen

In deze gevallen is de echtgenoot of echtgenote de enige wettige erfgenaam.

Ongewenste gevolgen kunnen echter optreden indien beide echtgenoten kort na elkaar (of tegelijk) komen te overlijden. Stel u en uw echtgeno(o)te krijgen samen een ongeluk. U overlijdt direct, uw echtgeno(o)t(e) een dag later. De wettelijke vererving leidt er dan toe dat zowel uw vermogen als het vermogen van uw echtgeno(o)t(e) volledig geërfd wordt door de familie van uw partner. Uw eigen familie valt geheel buiten de boot. In een testament kunt u opnemen dat in een dergelijke situaties, ongeacht de volgorde van overlijden, beide families erven.

Huwelijk en kinderen

In het nieuwe erfrecht, dat op 1 januari 2003 in werking is getreden, is de positie van de langstlevende ouder verbeterd. Op basis van de wet krijgt de langstlevende alle bezittingen en schulden toebedeeld. Toch blijven er ook in deze situatie in het nieuwe erfrecht genoeg redenen voor het opmaken van een testament.

Een testament maken kan met name als het gaat om het beschermen van de langstlevende, nog zeer wenselijk zijn. De positie van de kinderen is in het nieuwe erfrecht namelijk ook verbeterd. Zij krijgen vier zogenaamde ‘wilsrechten' tot hun beschikking. Daarmee kunnen zij de vordering beschermen, die zij op de langstlevende ouder hebben gekregen door het overlijden van vader of moeder.

Kinderen kunnen ook hun erfdeel in goederen opeisen als er een tweede man of vrouw ‘om de hoek komt kijken', het zogenaamde ‘stiefouder-gevaar'. Met het opmaken van een testament kunt u de langstlevende ouder beschermen tegen dergelijke aanspraken van kinderen. U onterft de kinderen daarmee niet, maar zij verkrijgen hun erfdeel in geld of goederen pas op het moment dat de langstlevende ouder eveneens is overleden.

Clausule privé eigendom

Stel dat één van uw kinderen ooit onverhoopt bij een echtscheiding betrokken raakt. Stel dan dat het desbetreffende kind in de wettelijke gemeenschap van goederen is gehuwd of huwelijksvoorwaarden heeft die een deling van vermogen voorschrijven. Bij de boedelscheiding tussen uw kind en zijn of haar ex moet dan al het vermogen verdeeld worden.

Dit geldt ook voor alles dat uw kind van u heeft geërfd. Maar u kunt dit voorkomen. U kunt dit doen door in een testament vast te leggen dat erfenissen altijd, dus ook bij echtscheiding, slechts voor het eigen kind zijn en dus niet verdeeld hoeven te worden. Op deze wijze bouwt u een extra stukje bescherming in voor uw erfgenamen. Om te voorkomen dat de erfgenamen onnodig worden belemmerd in hun vrijheid of in hun successieplanning, kan worden bepaald dat deze clausule niet geldt indien het huwelijk van de erfgenaam eindigt door overlijden.

Het benoemen van een Executeur

Het vastleggen van gewenste regelingen in een testament is één ding. Het zorgen dat één en ander conform uw wensen wordt uitgevoerd is nog iets anders. Door het benoemen van een executeur in een testament kunt u de regie bij de afwikkeling van de nalatenschap in handen leggen van een vertrouwenspersoon. Deze zorgt er voor dat uw testament ook daadwerkelijk volgens uw inzichten wordt uitgevoerd. Ook de langstlevende kan als zodanig benoemd worden. Aan een executeur die tevens tot afwikkelingsbewindvoerder wordt benoemd kunnen vergaande bevoegdheden worden toegekend. Dit kan (als hij of zij als zodanig wordt benoemd) leiden tot een versterking van de positie van de langstlevende ten opzichte van eventuele kinderen.

Estate planning

Naast alle emoties kan een overlijden aanleiding geven tot een (soms forse) belastingaanslag die bovendien in de regel vrij kort na het overlijden voldaan dient te worden. Dit kan grote consequenties hebben voor de vermogenspositie van de weduwe of weduwnaar en de continuïteit van een eventueel door de overledene uitgeoefend bedrijf. Een tijdige estate planning, met als basis een op maat gesneden testament, kan dan grote financiële narigheid voorkomen. Ons kantoor is aangesloten bij de vereniging van Estate Planners in het Notariaat (EPN).